Zmiany w przepisach podatkowych, które miały miejsce w roku 2017, znacznie zaostrzyły regulacje związane z wyliczaniem i opłacaniem podatku VAT. Przedsiębiorców, którzy zrobili to nieprawidłowo, czy to wskutek pomyłki czy świadomego działania, czekają określone konsekwencje. Wróciły niegdyś stosowane kary finansowe, czyli tak zwane sankcje podatkowe. Obejmują one przede wszystkim podmioty, które nie rozliczają należycie podatku VAT, w efekcie czego zaniżają swoje zobowiązania lub powiększają kwotę podatku do zwrotu.
Zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi sankcje podatkowe mogą zostać nałożone w kilku przypadkach. Dotyczy to przede wszystkim nierzetelnego rozliczenia należności podatkowych, w tym przypadku ustawodawca wymienił cztery sytuacje:
Kolejnym przypadkiem, kiedy sankcje zostaną nałożone na podatnika jest brak złożenia deklaracji oraz brak wpłaty zobowiązania podatkowego. Ważne dla podatników jest to, że obowiązujące przepisy dotyczą tylko okresów rozliczeniowych przypadających po 1 stycznia 2017 roku, pomyłki i błędy popełnione wcześniej nie są objęte powyższymi regulacjami.
Ustawodawca w zależności od rodzaju popełnionego błędu wprowadził trzy różne wysokości sankcji podatkowych. Standardowo ich wymiar wynosi 30% kwoty zaniżenia podatku lub kwoty zawyżenia zwrotu. Powyższa zasada obowiązuje przy wszystkich wymienionych powyżej przypadkach, łącznie z brakiem złożenia deklaracji i zapłacenia należności do Urzędu Skarbowego. Ustawodawca dał jednak przedsiębiorcom możliwość złagodzenia sankcji, jeśli spełnią oni kilka warunków. Wtedy kwota kary do zapłacenia zostanie obniżona z 30% do 20%. Można z tego skorzystać w dwóch przypadkach. Jeśli nie została złożona deklaracja i zapłacony podatek, to po wypełnieniu tego obowiązku kara zostanie obniżona. Podobnie sprawa wygląda, gdy podatek został niewłaściwie policzony, w takim przypadku niezbędne będzie złożenie korekty deklaracji oraz wyrównanie zobowiązań. Złożenie dokumentów i dokonanie wpłaty powinno nastąpić albo w trakcie postępowania kontrolnego, albo po jego zakończeniu. Jeżeli podatnik sam zauważy swój błąd i go naprawi przed rozpoczęciem kontroli urzędu ( złożenie korekty deklaracji, wpłata kwoty zobowiązania ), to może uniknąć dodatkowych sankcji. Tak samo, jeśli w trakcie kontroli zostanie wykazane, że błąd był efektem ewidentnej pomyłki.
Trzeci wymiar sankcji, najbardziej dotkliwy dla przedsiębiorców, ma miejsce w przypadku zaniżania zobowiązań podatkowych lub zawyżania kwoty do zwrotu przy użyciu pustych faktur, nie mających pokrycia w wykonanych czynnościach, lub faktur wystawionych przez nieistniejące podmioty. W takich przypadkach kara wynosi aż 100% kwoty zobowiązania podatkowego, a dodatkowo można się jeszcze narazić na konsekwencje karne. Oczywiście firma, na którą została wystawiona faktura nie ma prawa do odliczenia VAT-u ani uwzględnienia w kosztach uzyskania przychodu, gdyż taka transakcja nie miała miejsca. Dodatkowo posługiwanie się takim dokumentem może zostać ukarane grzywną w wysokości do 720 stawek dziennych, karą pozbawienia wolności lub obu tym karom łącznie.