Większość osób zna słowo mundur i wie czym on jest, jednak mało kto zdaje sobie sprawę z tego, jak wiele istnieje w polskim wojsku odmian tychże strojów, i w jak wielu okazjach się je stosuje. Duża część osób kojarzy mundur ze sztywnym, eleganckim, galowym strojem, który najczęściej widywany jest na defiladach, paradach i podczas ważnych narodowych uroczystości. Nas jednak interesuje w tym momencie najbardziej mundur polowy wojska polskiego widywany najczęściej podczas codziennej pracy żołnierzy, czyli w momentach najrzadziej widocznych dla cywili i najmniej medialnych. Jaki zatem jest mundur wojskowy polowy i z jakich elementów się składa? W tym artykule postaramy się odpowiedzieć na te właśnie pytania.
Geneza munduru wojskowego
Wydawać by się mogło, że mundur wojskowy to kwestia ostatniego stulecia o początkach mniej więcej z czasów dwudziestolecia międzywojennego, kiedy to Polska rosła w siłę po odzyskaniu niepodległości. Nic bardziej mylnego, ponieważ za początki kształtowania się wojskowego umundurowania uważa się jeszcze czasy średniowiecznej polskiej szlachty, kiedy to zaczynał obowiązywać pewien kanon ubioru osoby zbrojnej. Oczywiście daleko tu do współczesnego munduru polowego lub nawet galowego, ale właśnie wtedy zaczęto nosić jednolite zbroje, kolczugi i szaty galowe ubierane np. w obecności możnych ówczesnego świata.
Za początki polskiego jednolitego umundurowania uważa się wiek XVIII, co było ściśle związane z upowszechnieniem się obowiązku służby wojskowej i jej profesjonalizacją. Do tego doliczyć należy też fakt wykształcenia się specjalizacji wojskowych jak np. artyleria czy piechota. Przez lata mundur i jego krój ulegał znacznym zmianom, aż wreszcie w latach 90. XX wieku doszliśmy do obecnych krojów oficjalnego umundurowania polskiego wojska. Osoby szczególnie zainteresowane munduroznawstwem odsyłamy do artykułów specjalistycznych związanych z tym tematem.
Rodzaje współczesnych mundurów wojskowych
Jako definicję munduru podaje się proste stwierdzenie mówiące, że jest to jednolity strój charakterystyczny dla danej formacji militarnej. W polskim wojsku wyróżnia się jednak kilka istotnych różnic pomiędzy poszczególnymi mundurami wynikających z ich przeznaczenia i roli.
I tak na pierwszym miejscu wymienia się wspomniany już wcześniej uroczysty mundur galowy, mundur wyjściowy – będący podstawową formą umundurowania noszoną przez żołnierzy zawodowych pełniących służbę, mundur służbowy – noszony przez generałów i żołnierzy pododdziałów w trakcie służby, mundur polowy – zwany też ćwiczebnym, który zostanie omówiony bardziej dokładnie poniżej, mundur roboczy – w trakcie wykonywania prac ciężkich, w tym obsługi uzbrojenia i mundur specjalny – związany z noszeniem odzieży ochronnej.
Warto też zaznaczyć, że w polskiej armii wyróżnić można trzy główne tonacje kolorystyczne strojów wojskowych. W kolorze khaki szyje się mundury dla wojsk lądowych, w stalowym dla oddziałów związanych z lotnictwem i obroną przeciwlotniczą, a w niebieskim/granatowym lub białym dla marynarki wojennej.
Z jakich elementów składa się mundur wojskowy polowy?
Kolorystycznie mundur polowy nie zmienił się od 1993 roku i oficjalną nazwą barw maskujących jest “pantera” albo “pantera leśna”. Materiały użyte do szycia tychże strojów to pół na pół bawełna i poliester. Warto zaznaczyć, iż mundur polowy występuje w wariancie całorocznym, letnim lub odpornym na wysokie temperatury, czyli niepalnym. W umundurowaniu tym przeznaczono również miejsce na warstwę docieplenia. W 2010 roku zaprezentowano też nowy krój munduru polowego, który z założenia miał być lepiej dopasowany do ciała i zapewniać lepszą wygodę żołnierzowi.
Do munduru polowego należy zaliczyć bluzę z długim rękawem, zapinaną na guziki przykrywane tzw. listwą i kieszeniami na piersiach i ramionach (ich ilość różni się w zależności od wersji stroju) oraz spodnie proste z tasiemkami tunelowymi na końcach nogawek, dzięki którym można związać je na butach. Spodnie wyposażono w cztery lub sześć kieszeni (w tym dwie typu cargo) oraz rozporek zapinany na guziki. W finalnej wersji z 2010 spodnie nie posiadają kieszeni pośladkowych i tych umieszczonych na łydkach.
Mundur polowy dostępny jest praktycznie we wszystkich możliwych tzw. rozmiarówkach od XS począwszy na 3XL/R skończywszy. Do munduru często zakładany jest beret w odpowiednim dla danej formacji kolorze.
Inspirowane: AroBron.pl – Sklep Militarny online
